hải chiến hoàng sa, 16/01/1974, nguyễn văn thiệu, hồ văn kỳ thoại, trần văn chơn,vũ hữu san, vương văn bắc, HQ 4

                   HẢI CHIẾN HOÀNG SA_TRUNG CỘNG CHIẾM HOÀNG SA

                  THỰC HIỆN KẾ HOẠCH – DIỄN TIẾN DẪN ĐẾN TRẬN HẢI CHIẾN                                                                                                                                     Thềm Sơn Hà                 (Tiếp theo_trích từ bài 'Hải Chiến Hoàng Sa' trong cuốn sách "SỰ THẬT HẢI CHIẾN HOÀNG SA 19/01/1974" tái bản tháng 12/2020)                         

NGÀY 16/01/1974
Vào lúc 8 giờ sáng, TT Thiệu và phái đoàn trong đó có Trung tướng Lê Nguyên Khang phụ tá Đại tướng Cao Văn Viên Tổng Tham mưu trưởng QL/VNCH, Chuẩn tướng Trần Đình Thọ Trưởng phòng 3 Bộ TTM và Trung tướng Ngô Quang Trưởng TL/QĐ I đến BTL/VIDH.

 Mặc dù có hai vị tướng thuộc Bộ TTM và TL/QĐ I hiện diện, nhưng TT Thiệu không có chỉ thị nào cho các vị này mà chỉ ra lịnh riêng cho Đô đốc Thoại:
“Như thế, chúng tôi đã thảo luận trong một thời gian và sau đó ông nói tôi chỉ cần đổ bộ quân lên đảo và bảo Trung Cộng ra khỏi. Và tôi đã nói tôi sẽ làm điều đó, nhưng tôi sợ là có chuyện gì đó có thể xảy ra. Và ông nói, "anh chỉ cần tuân thủ luật pháp quốc tế trên không, trên biển và trên đảo. Ngoài biển anh chỉ cần có vài hành động phù hợp với luật pháp quốc tế. Làm những gì anh đã được huấn luyện tại Trường Sĩ quan Hải quân. Anh phải thi hành". [6]

TT Thiệu viết thủ bút trên ba trang giấy lịnh của ông và đưa cho ĐĐ Thoại đọc, ông hỏi “Anh có hiểu lịnh của tôi?” ĐĐ Thoại trả lời: “Thưa Tổng thống, tôi hiểu.”
Xong buổi thuyết trình, TT Thiệu rời VIDH tiếp tục đi thăm các chiến sĩ đóng tại phía Bắc đèo Hải Vân.
 
Thói quen ra lịnh trực tiếp cho các cấp chỉ huy đơn vị mà không qua hệ thống quân giai của TT Thiệu đã được thể hiện trong biến cố Hoàng Sa:
• Đề đốc Trần Văn Chơn TL/HQ:
“Tổng Thống đã ra lệnh cho ông Thoại rồi ông Thoại mới báo cáo cho tôi và xin tàu ra, tôi nói Tổng Thống ra lệnh thì cứ làm đi.” 

 • Trung tướng Đồng Văn Khuyên Tổng cục trưởng Tổng cục Tiếp vận QL/VNCH:
“Trong các chuyến thanh tra, ông thường ra lịnh trực tiếp cho các Tư lịnh Vùng; có những lần khác, ông tự tay viết cho họ. Do đó, một vài hành động quan trọng đã được thực thi mà không thông báo cho Bộ TTM hoặc không do Bộ TTM chỉ huy. Cuộc đụng độ đáng tiếc với chiến hạm Trung Cộng xảy ra đầu năm 1974 là trường hợp điển hình.
Ông đưa ra quyết định đối phó với Trung Cộng sau khi nghe TL/VIDH thuyết trình mà không thông báo Bộ TTM.” [9]

Thi hành lịnh V1DH, trong buổi sáng, HQ 16 tiếp tục thám sát các đảo khác trong nhóm Nguyệt Thiềm, phát hiện người trên đảo Quang Hòa và tàu thuyền di chuyển chung quanh đảo Duy Mộng, sau đó quay lại thám sát đảo Vĩnh Lạc.
Lúc 11:00H HQ 16 đưa một toán nhân viên lên đảo Vĩnh Lạc. Họ tìm thấy một quả lựu đạn, một chai rượu Suntory và nơi giấu thực phẩm trống trơn.                                  

Trong khi chờ toán đổ bộ trở về tàu, HQ 16 phát hiện 1 tàu TC di chuyển chung quanh đảo Cam Tuyền, tuy nhiên vì khoảng cách xa không thể xác định rõ chi tiết.
Lúc 12:25H, toán đổ bộ trở về tàu sau khi cắm 2 lá cờ VNCH trên đảo Vĩnh Lạc, ngay sau đó lúc 13:00H HQ 16 nhận lịnh quay lại đảo Hoàng Sa đón toán Công binh, Đại úy Diệp và Gerald Kosh trở lại tàu.
Lúc 16:00H BTL/Hành quân/Biển chỉ thị HQ 16 đưa một tiểu đội lên giữ đảo Vĩnh Lạc.
Lúc 19:30H, Hạm trưởng báo cáo vì trời tối và san hô bao quanh nên không thể thi hành. BTL/V1DH chấp thuận cho HQ 16 tiếp tục tuần tiễu trong đêm và đưa người lên đảo vào sáng ngày 17/01/74.
 
Để đối phó với việc HQ 16 phát hiện TC gởi thêm tàu thuyền đến Hoàng Sa, V1DH chỉ thị Khu trục hạm (DER) Trần Khánh Dư - HQ 4 do HQ Trung tá Vũ Hữu San (k.11/SQHQ/NT) làm Hạm trưởng ra Hoàng Sa tăng cường HQ 16.
HQ 4 đang tuần tiễu vùng biển Quảng Ngãi tức tốc quay về cặp cầu quân cảng Đà Nẵng khoảng 17:00H.
Hạm trưởng được lệnh lên họp khẩn cấp ở Trung tâm Hành quân BTL/V1DH.
Lúc 21:30H, sau khi hoàn tất tiếp tế nhiên liệu và thực phẩm HQ 4 rời Đà Nẵng với 27 Biệt hải thuộc Sở Phòng vệ Duyên hải và một nhiếp ảnh viên.

Trong cùng ngày, Ngoại trưởng VNCH Vương Văn Bắc họp báo tố cáo tàu TC xâm nhập quần đảo Hoàng Sa và đưa người lên đảo là hành động “vi phạm chủ quyền VNCH”, ông nhận định thử thách bất ngờ này là mối đe dọa đối với nền hòa bình và an ninh khu vực. [10]
         Đồng thời Ngoại trưởng Bắc gởi công hàm cho Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc lưu ý về “sự thách đố bất thình lình của Trung Cộng trước chủ quyền của Việt Nam Cộng Hòa trên quần đảo Hoàng Sa và sự vi phạm chủ quyền của Việt Nam Cộng Hòa là không chấp nhận được. Họ tạo ra sự hăm dọa cho nền hòa bình và an ninh trong vùng.
Chính phủ và nhân dân Việt Nam dứt khoát bảo vệ chủ quyền của mình và toàn vẹn lãnh thổ và không ngại có những hành động thích hợp để kết thúc sự việc này.
Nước Việt Nam Cộng Hòa cho rằng tình hình gây ra do hành động của Trung Cộng nêu trên là mối nguy hiểm cho nền hòa bình và an ninh thế giới. Vì vậy chính phủ Việt Nam Cộng Hòa yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc có những biện pháp cần thiết để điều chỉnh lại tình hình.”